Hori
uluk kedas, prosesamentu dadus ema halo ona. ema komesa deskobre ona
ekipamentu mekaniku no elektroniku atu hodi ajuda ema atu sura no halo
prosesamentu dadus atu hetan resultadu lalais liu. komputador hotu-hotu
ne'ebe mak ita kaer no hare agora mak hanesan evolusaun ida ne'ebe mak
naruk tebes husi deslokamentu ekipamentu mekaniku no eletroniku husi ema
sira uluk nian.
komputador adora dadaun iha kapasidade ne'ebe mak laos atu sura hanesan matematika baibain,maibe bele uza atu hodi halo tan servisu seluk ne'ebe kompletu liu tan.
4. Jerasaun komputador dahahaat nian(1979-agora).
komputador adora dadaun iha kapasidade ne'ebe mak laos atu sura hanesan matematika baibain,maibe bele uza atu hodi halo tan servisu seluk ne'ebe kompletu liu tan.
istoria komputador tuir periodu ninian;
- Makina sura tradisional no kalkulator mekanika.
- Komputador jerasaun dahuluk
- Komputador jerasaun daruak
- Komputador jerasaun datoluk
- Komputador jerasaun dahaat
- Komputador jerasaun dalimak
1. jerasaun komputador dahuluk(1946-2959).
ho
akontesimentu funu mundial daruak nasaun sira ne'ebe mak involve iha
funu ida ne'e esforsu an atu dezenvolve potensia ne'ebe mak komputador
iha. ho ida ne'e aumenta orsamentu para atu dezenvolve komputador no atu
aselera progresu komputador nian
- Colasus
- Mark I
- ENIAC
- EDVAC
- UNIVAC I
karakteristika iha jerasaun dahuluk mak hanesan tuir mai ne'e;
- uja tubu vaku /vacuum tube (komputador iha tempu ne'eba ho tamano bo'ot deit)
- uja cilindro magnetiku/magnetic cylinder atu salva ka rai dadus.
- intrusaun operasaun halo ho espesifiku atu halo servisu ruma.
- komputador ida-idak iha kodigu biner ne'ebe mak lahanesan ne'ebe mak ita bolu dehan "lian makina"(machine language). ho ida ne'e susar oituan atu halo programa iha komputador no limite nia velocidade.
2. jerasaun komputador daruak (1959-1964)
strech no LARC.
Mákina
dahuluk ne’ebe mak utiliza teknolojia foun ida ne’e mak hanesan
supercomputador.
IBM
halosupercomputador dahuluk ho naran
Stretch,
no Sprery-Rand
halo
komputador ho naran LARC.
Komputador sira ne’e dezenvolve atu uja ba iha laboratóriu enerjia
atômica
nian, bele manipula dadus barak, kapasidade ida ne’ebe mak
investigador atômica
sira precisa tebes. Mákina ida ne’e karu no kompleksu tebes
ba necesidade komputasaun negósiu ninian.
Iha deit komputador LARC rua mak monta no uja: ida iha Lawrence Radiation Labs iha Livermore, California, no ida seluk iha US Navy Research and Development Center iha Washington D.C. Komputador jerasaun daruak troka “lian mákina” (machine language) ba iha “lian montajem” (assembly language). “Lian montajem” (assembly language) mak hanesan lian ida ne’ebe mak uja abreviatura hodi troka kódigu biner.
Iha deit komputador LARC rua mak monta no uja: ida iha Lawrence Radiation Labs iha Livermore, California, no ida seluk iha US Navy Research and Development Center iha Washington D.C. Komputador jerasaun daruak troka “lian mákina” (machine language) ba iha “lian montajem” (assembly language). “Lian montajem” (assembly language) mak hanesan lian ida ne’ebe mak uja abreviatura hodi troka kódigu biner.
Iha
inicio tinan 1960, komesa mosu komputador jerasaun daruk ne’ebe mak
susesu iha área negósiu nian, iha universidade no mós iha governu.
Komputador jerasaun daruka ne’e totalmente uja tranzistór.
Komputador ida ne’e mós uja komponente sira ne’ebe bele halo
asosiadu ho komputador sira agora nian: impresora, salva ka rai iha
disko, memoria, sistema operasaun no mós programa.
Karaterístika
komputador iha jerasaun daruak :
-
Tamaño ki’ik tamba uja tranzistór.
-
Dezenvolvimentu iha memoria núkleu magnétiku nian hodi ajuda dezenvolvimentu komputador jerasaun daruak ho tamaño ki’ik, lalais, bele ekonomiza enerjia duké jerasaun dahuluk.
-
Troka husi lian mákina (machine language) ba iha lian montajem (assembly language).
-
Mosu lian programasaun COBOL no FORTRAN.
Iha
inicio tinan 1960, komesa mosu komputador jerasaun daruk ne’ebe mak
susesu iha área negósiu nian, iha universidade no mós iha governu.
Komputador jerasaun daruka ne’e totalmente uja tranzistór.
Komputador ida ne’e mós uja komponente sira ne’ebe bele halo
asosiadu ho komputador sira agora nian: impresora, salva ka rai iha
disko, memoria, sistema operasaun no mós programa.
Karakteristika komputador iha jerasaun daruak:
- Tamano ki'ik tamba uza tranzistor.
- dezemvolvimentu komputador iha memoria nukelu magnetiku nian hodi ajuda dezmvolvimentu komputador jerasuan daruak ho tamano ki'ik,lalais, bele ekonomiza energia duke jerasaun dahuluk
- Troka husi lian mákina (machine language) ba iha lian montajem (assembly language).
-
Mosu lian programasaun COBOL no FORTRAN.
maske transitor iha buat barak ne'ebe mak diak liu tubu
vákuu/Vacuum tube, maibe tranzitor hamosu manas maka'as tebes, iha potensia bele estraga internal parte komputador ninian. Fatukkuartzo (quartz
rock)
mak sei halakon problema ida ne’e. Jack Kilby, enjeñeiru ida husi
instrumentu Texas ninian, dezenvolve sirkuito integradu (IC
: integrated circuit)
iha tinan 1958. Sirkuito integradu (IC)
halo kombinasaun entre komponente eletróniku iha disku silício
(silicon
disc)
ki’ik ne’ebe mak halo husi raihenek quartzo
(quartz
sands).
depois husi ida ne'e, matenek nain sira konsege hatama komponente barak ba iha uniku chip ida ne'ebe mak ita bolu dehan semikomputador.resultadu, Komputador ho tamano ki’ik
tan deit tamba komponente hothotu hatama iha chip
ida
deit. Progresu seluk husi komputador jerasaun datoluk mak uza sistema
operasaun (operating
system)
ne’ebe mak permiti mákina hala’o programa oioin ne’ebe mak
lahanesan dala ida deit ho programa principal ida ne’ebe mak halo
monitorizasaun no koordena ho memoria komputador ninian.
Karaterístika
komputador iha jerasaun datoluk nian:
- Uza sirkuito integradu (IC : integrated circuit).
- Tamaño komputador ki’ik.
- Uza sistema operasional.
Depois halo tiha sirkuito integradu (IC: Integrate circuit), objetivu atu dezemvolve sai klaru liu tan, mak hanesan halo kiik liu tan sirkuito no komponente eletriku.large scale integration(LSI), bele karega ba atus ba atus komponente eleteoniku iha chip ida nia laran.iha tinan 1980, Ver large scale integration (VLSI), karega rihun ba rihun komponente iha chip uniku ida mesak.UltraLarge
Scale Integration
(ULSI)
aumenta númeru ne’e to’o millaun iha chip
ida nia laran. Ho kapasidade aumenta komponenti barak iha chip
ida
nia laran atu sai chip
ida
ne’ebe mak ki’ik liu tan, bele haki’ik tan presu no tamaño
komputador nian. Ho ida ne’e bele aumenta poder servisu, eficiensia
no confiabilidade.
Chip
Intel 4004 ne’ebe mak nia produsaun iha tinan 1971, lori progresu
ba iha sirkuito integradu (IC
: integrated circuit)
ne’ebe mak tau komponenti hotu husi komputador nian (unidade
central processamento nian (Central
Processing Unit),
memoria, dan kontrolador input/output) iha chip
ida ne’ebe mak ki’ik tebes.
Antes
ne’e, IC ema produz para atu halo servisu espesífiku liu. Maibe
agora, bele produz mikroprosesor ida no halo programasaun para atu
bele fo satisfeitu ba buat hotu ne’ebe mak ita hakarak. La kleur
deit, ekipamentu uma-kain nian mak hanesan microwave
oven,
televisaun, no kareta ho electronic
fuel injection
halo ho mikroprosesor.
Ho
dezenvolvimentu komputador hanesan ne’e, fo opurtunidade ba ema
baibain mós atu bele uza komputador. Komputador laos deit ona atu
uza iha kompaña bo’ot sira ka servisu fatin deit. Iha tinan 1970
nia klaran, montador komputador oferese komputador ba iha públiku.
Komputador sira ne’e mak ita bolu dehan minikomputer,
sira fa’an ho pakote software
ne’ebe mak fasil ba ema ne’ebe mak foun ba uza komputador.
Software
ne’ebe
mak koñesidu iha tempo ne’eba mak programa word
processing
no spreadsheet.
Iha inicio tinan 1980, jogo
vídeo (Video
game)
mak hanesan Atari
2600,
dada konsumidores sira nian atensaun ba iha komputador ne’ebe mak
avansadu no bele halo programa.
Iha
tinan 1981, IBM
introdús maneira utiliza Personal
Computer
(PC)
iha uma, servicu fatin no eskola. Númeru PC
ne’ebe mak uza aumenta husi unidade millaun 2 iha tinan 1981 sae
to’o unidade millaun 5.5 iha tinan 1982. Depois tinan sanulu,
millaun 65 PC
mak ema uza ona. Komputador kontinua ho nia evolusaun atu sai hanesan
komputador ne’ebe mak ho tamaño ki’ik liu, husi komputador ida
ne’ebe mak tau iha meja leten (desktop
komputer)
sai komputador ida ne’ebe mak bele tau iha pasta laran (laptop),
iha mós komputador ne’ebe mak ita bele kaer ho liman (palmtop).
IBM
kompete ho Apple
Macintosh
iha merkadu komputador nian. Apple
Macintosh sai
koñesidu tamba halo promosaun sistema gráfiku iha nia komputador,
maibe nia kompetitor seluk sei uza komputador ho base texto. Apple
Macintosh mós
mak halo promosaun oinsa atu uza “laho”(mouse).
0 Comments:
Posting Komentar